Câu chuyện của tuyển Anh tại EURO 2024 được tóm gọn qua bàn thắng của Ollie Watkins: phút cuối kịch tính, thay người và tinh thần bất khuất.
Pha lập công vào lưới Hà Lan của Ollie Watkins là bàn thắng ấn định chiến thắng muộn nhất trong lịch sử đội tuyển Anh (không tính hiệp phụ). Bàn thắng này không chỉ đưa "Tam sư" vào chung kết mà còn đánh dấu sự thay đổi của đội bóng cũng như HLV Southgate ở thời điểm sát trận đấu quyết định.
Bàn thắng của Watkins cũng giải thích nhiều điều về đội tuyển Anh: vị trí của họ trong quá khứ, họ đang ở đâu trong năm 2024, và hành trình tiến hóa của "sư tử" đầu đàn - Gareth Southgate.
Southgate thay đổi bất ngờ
Hình ảnh Gareth Southgate bí bách, trầm ngâm bên đường biên khiến không ít khán giả Tam Sư khó chịu. Đó là điểm yếu của nhà cầm quân 53 tuổi trong thời gian dài. Sự thiếu quyết đoán của ông Southgate là "hố đen" thu hút mọi chỉ trích của báo chí Anh quốc.
Southgate lặp lại hình ảnh điều này nhiều lần tại Đức. Trong trận hòa 0-0 Slovenia, ông đưa Anthony Gordon vào sân ở phút 89, hy vọng anh sẽ tạo nên sự khác biệt với 60 giây thi đấu chính thức còn lại.
Tại vòng 1/8, Southgate chờ tới phút đá bù thứ tư mới tung thêm tiền đạo Ivan Toney vào sân, thời điểm Anh vẫn đang thua 0-1 trước Slovakia. Southgate thở phào nhẹ nhõm khi Bellingham và Kane lần lượt ghi bàn, cứu ông khỏi viễn cảnh mất ghế.
Đó cũng là lần cuối cùng khán giả phải chứng kiến một Southgate mất phương hướng bên đường biên. Anh và Thụy Sỹ hòa 1-1 tại tứ kết, trận đấu bước vào loạt luân lưu. Tại đây, 3 cầu thủ vào sân thay người - Ivan Toney, Cole Palmer và Trent Alexander-Arnold - đều thực hiện quả 11m thành công.
Tới bán kết, Southgate tiếp tục giữ Kane - người chơi tệ nhất trong trận gặp Thụy Sỹ - trong đội hình xuất phát, và để Foden chơi hộ công. Kết quả là Kane và Foden chơi hay, ghi 1 bàn và tạo nhiều cơ hội nguy hiểm.
Ông thay 2 ngôi sao bằng Watkins và Cole Palmer trong hiệp 2, và gặt trái ngọt ở giây thi đấu cuối cùng. Palmer chuyền bóng kỹ thuật cho Watkins, trước khi tiền đạo Villa phá lưới Bart Verbruggen.
Cole Palmer kiến tạo cho Watkins ghi bàn ở giây cuối cùng.
Một trong những ví dụ cho thấy HLV Southgate không bảo thủ như truyền thông và cổ động viên Anh quy chụp chính là Harry Kane. Tiền đạo này không còn là vị trí "bất khả xâm phạm". Trong trận đấu mới nhất ở Dortmund, Kane bị thay ra trước khi 90 phút chính thức khép lại. Đó là lần đầu tiên trong 1 trận knock-out EURO/World Cup điều này xảy ra.
Giới chuyên môn đặt dấu hỏi lớn về thể trạng của Kane. Anh giảm tần suất tham gia tình huống bóng sau giờ nghỉ, và đi bộ trên sân nhiều hơn. Ông Southgate đã sẵn sàng thay thế Kane khi anh không duy trì hiệu năng trên sân.
Đương nhiên, Kane vẫn là biểu tượng của đội tuyển với 7 bàn thắng tại các VCK EURO. Nhưng con số này không đồng nghĩa Kane sẽ chơi đủ 90 phút ở trận gặp Tây Ban Nha.
Đội tuyển Anh thực sự giấu bài?
HLV Southgate sở hữu đội hình có chiều sâu, từ đội hình xuất phát tới những con người ngồi dự bị. Ông từng hứng chịu rất nhiều chỉ trích khi không tận dụng hết những quân bài trên ghế dự bị. Tuy nhiên, điều này đã thay đổi khi đội tuyển Anh tiến sâu.
Watkins và Palmer cùng nhau tạo nên bàn thắng vào lưới Hà Lan, giúp Tam Sư tiến tới trận chung kết EURO 2024. "Cỗ máy" pressing Conor Gallagher cũng chơi đầy ấn tượng trong hiệp phụ trước Slovakia. Ezri Konsa đóng thế hoàn hảo cho Marc Guehi, khi trung vệ lệch trái của Anh bị treo giò ở tứ kết.
Eberechi Eze, Anthony Gordon và Jarrod Bowen đều thể hiện ở mức tròn vai mỗi khi vào sân. Trent Alexander-Arnold hoàn thành nhiệm vụ trên chấm penalty ở trận gặp Thụy Sỹ.
Southgate đưa 26 cầu thủ tới Đức, và phần lớn trong số đó đã ghi công, giúp Anh có mặt ở trận đấu cuối cùng.
Câu hỏi đặt ra cho đoàn quân Southgate là: Liệu những nỗ lực của Anh có đủ ngăn chặn Tây Ban Nha?
Hỏi người Anh, có lẽ họ chẳng chọn được giữa "có" và "không". Tuy nhiên, các cổ động viên Anh có cơ sở để tin rằng đội bóng của họ sẽ không buông xuôi, dù chỉ còn 1 giây trên bảng đếm số. Trong tất cả các trận đấu vòng loại trực tiếp tại EURO 2024, "Tam sư" đều ngược dòng với những bàn thắng muộn.