Gạo trắng không phải lúc nào cũng là gạo sạch, chỉ với 3 bước đơn giản, bạn có thể dễ dàng nhận biết gạo không tẩy trắng để bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình.
Gạo trắng chưa chắc đã là gạo sạch
Gạo là nguyên liệu quen thuộc trong mỗi bữa ăn, nhưng ít ai ngờ rằng, nhiều loại gạo trên thị trường hiện nay có thể đã bị can thiệp bởi hóa chất để làm trắng, tạo mùi hoặc kéo dài thời gian bảo quản. Theo thông tin từ Sở Khoa học và Công nghệ Hà Tĩnh, một số cơ sở còn sử dụng hóa chất như hydrogen peroxide, thậm chí là chất cấm formaldehyde để làm trắng gạo – những chất này nếu tích tụ lâu dài có thể gây hại nghiêm trọng đến gan, thận, thậm chí ảnh hưởng đến hệ thần kinh.
Vậy làm thế nào để phân biệt được gạo sạch – tức là gạo không qua tẩy trắng, không bị tẩm hóa chất? Câu trả lời có ngay trong ba bước dưới đây – dễ thực hiện mà lại rất hiệu quả.
Quan sát màu sắc và độ bóng để nhận biết gạo sạch không tẩy trắng.
Bước 1: Quan sát màu sắc và hình dáng hạt gạo
Đây là cách đầu tiên và cũng là dễ nhất. Gạo sạch, nguyên chất thường có màu trắng ngà, trắng đục hoặc hơi trong tùy theo giống gạo, nhưng tuyệt đối không quá trắng sáng. Hạt gạo cũng không đều tăm tắp mà có sự chênh lệch nhẹ về kích thước, độ dài.
Nếu bạn thấy loại gạo nào quá trắng, sáng bóng và hạt đều như được "cắt khuôn", hãy cẩn trọng. Đó có thể là loại gạo đã bị xử lý bằng hóa chất đánh bóng hoặc tẩy trắng. Theo các chuyên gia từ Viện Công nghệ Thực phẩm TP.HCM, quá trình xử lý này không những làm mất đi lớp cám giàu dinh dưỡng mà còn tiềm ẩn rủi ro sức khỏe nếu hóa chất không được loại bỏ triệt để.
Một mẹo nhỏ: hãy quan sát dưới ánh sáng tự nhiên – gạo sạch không phát sáng hoặc lấp lánh như được phủ một lớp dầu.
Bước 2: Dùng tay và mũi để cảm nhận
Cảm nhận bằng tay và khứu giác là bước kiểm tra đáng tin cậy tiếp theo. Gạo sạch khi cầm lên sẽ khô ráo, có một ít bột cám tự nhiên, không trơn trượt hay dính tay. Trong khi đó, gạo tẩy trắng hoặc đánh bóng quá kỹ có thể để lại cảm giác "nhớt" tay hoặc dính bụi phấn trắng – dấu hiệu của hóa chất hoặc xử lý cơ học quá mức.
Về mùi, gạo sạch có hương thơm tự nhiên – nhẹ, thoảng và dễ chịu. Nếu bạn ngửi thấy mùi thơm nồng, giống như mùi gạo nấu chín, rất có thể đó là mùi tạo hương nhân tạo. Một số nơi còn phun tinh dầu hoặc hương liệu lên gạo để đánh lừa cảm giác của người tiêu dùng.
Lưu ý: nếu thấy gạo có mùi lạ, mùi hắc hoặc hơi nồng hóa học – tốt nhất không nên sử dụng.
Bước 3: Thử với nước – cách thử đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả
Một cách kiểm tra được nhiều chị em tin dùng chính là thử gạo với nước. Hãy lấy một ít gạo cho vào ly nước sạch, khuấy nhẹ rồi quan sát.
- Nếu nước đục nhẹ rồi lắng xuống nhanh, đó là bụi cám tự nhiên – gạo sạch.
- Nếu nước đục như sữa, nổi nhiều bột trắng và có lớp màng váng trên bề mặt – rất có thể gạo đã bị tẩy trắng bằng hóa chất.
Ngoài ra, bạn có thể nấu thử một lượng nhỏ. Cơm từ gạo sạch có mùi thơm nhẹ nhàng, vị ngọt tự nhiên, hạt cơm dẻo nhưng không nhão. Đặc biệt, nếu để qua đêm mà cơm vẫn giữ nguyên màu sắc và không có mùi lạ, bạn có thể yên tâm.
Còn nếu cơm đổi màu vàng, đỏ hoặc có mùi chua nhanh dù bảo quản đúng cách, thì rất có thể là do hóa chất trong gạo tác động đến quá trình phân hủy.
Lời khuyên khi chọn mua gạo sạch
Hiện nay, việc chọn gạo sạch không chỉ dựa vào cảm quan mà còn cần đến sự thông minh trong tiêu dùng. Dưới đây là một số lưu ý bạn nên ghi nhớ:
- Chọn gạo có nguồn gốc rõ ràng: Ưu tiên mua từ thương hiệu uy tín, có chứng nhận VietGAP, hữu cơ hoặc sản phẩm được đóng gói cẩn thận với thông tin minh bạch.
- Tránh gạo bán tràn lan, không nhãn mác: Gạo xá không rõ nguồn gốc dễ bị pha trộn, tẩy trắng hoặc bảo quản bằng hóa chất để tránh mốc mọt.
- Đừng tin vào vẻ ngoài quá hoàn hảo: Gạo thật không cần phải đẹp không tì vết. Sự đồng đều bất thường đôi khi lại là dấu hiệu đáng ngờ.
Tạm kết
Việc phân biệt gạo sạch không hề khó như chúng ta vẫn nghĩ. Chỉ với ba bước đơn giản – quan sát, cảm nhận và thử nước – bạn đã có thể tự tin chọn loại gạo an toàn, bảo vệ bữa cơm gia đình. Đừng để vẻ ngoài bóng bẩy đánh lừa bạn. Hãy là người tiêu dùng thông minh, chọn gạo vì sức khỏe chứ không phải vì màu sắc bắt mắt.
