Chất độc sianua là gì? Đây là từ khóa được tìm kiếm nhiều nhất hôm nay, dưới đây BANDOVIETNAM.NET giải đáp chất độc sianua là gì một cách chi tiết và chính xác. Cùng tham khảo ngay nhé!
Chất độc Xyanua là gì?
Xyanua là một hợp chất hoá học có chứa nhóm xyano (C≡N), bao gồm một nguyên tử cacbon liên kết ba với một nguyên tử nitơ.
Theo thông tin từ Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), Xyanua là một hóa chất cực mạnh, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng kể cả ở nhiều dạng hợp chất khác nhau. Xyanua có thể tồn tại ở thể khí không màu như hydro xyanua (HCN), xyanua clorua (CNCl) hoặc dạng tinh thể như kali xyanua (KCN), natri xyanua (NaCN).
Về mùi vị, Xyanua được mô tả là có mùi giống như "hạnh nhân đắng", nhưng đôi khi là không mùi, do đó rất khó có thể phân biệt được Xyanua với các hóa chất khác.
Điều nguy hiểm "nhất" là Xyanua có thể được tìm thấy trong tự nhiên từ các thực phẩm như sắn (khoai mì), hạnh nhân, đậu lima chưa được sơ chế kỹ, hay có trong hạt trái cây như đào, táo, mơ. Bên cạnh đó, Xyanua còn được tìm thấy trong khói thuốc lá, khói đám chay hay trong các sản phẩm dệt may, sản xuất giấy, nhựa, thuốc trừ sâu.
Chất độc Xyanua phát tác thế nào?
Xyanua là chất cực độc, con người ăn phải một chút cũng rất nguy hiểm. Nó khi tiếp xúc sẽ hấp thu nhanh vào cơ thể và ức chế nhanh hệ hô hấp, hệ thần kinh, do đó nó có thể gây nguy hiểm tính mạng ngay cả khi chỉ tiêu thụ một liều lượng rất nhỏ.
Mức độ nguy hiểm do ngộ độc Xyanua sẽ phụ thuộc vào lượng Xyanua mà cơ thể tiếp xúc, cũng như lộ trình và thời gian tiếp xúc. Việc hít phải khí Xyanua sẽ nguy hiểm nhất, đồng thời nuốt và uống phải Xyanua cũng sẽ gây ngộ độc.
Khi Xyanua đi vào cơ thể con người, chất độc này sẽ ngăn các tế bào trong cơ thể sử dụng oxy, từ đó các tế bào sẽ chết dần và có hại cho tim, não hơn hết.
Những Dấu hiệu và triệu chứng khi nhiễm Xyanua
Khi bị ngộ độc Xyanua, nạn nhân thường trải qua 3 giai đoạn: Giai đoạn đầu tiên là kích động, thở gấp, lú lẫn và cảm thấy kích động. Tiếp theo, nạn nhân sẽ khó thở, co giật và huyết áp giảm. Cuối cùng, nạn nhân sẽ bị hôn mê sâu, trụy tim, mất phản xạ và có thể dẫn đến tử vong.
Con người có thể nhiễm Xyanua khi tiếp xúc ở lượng nhỏ do hít phải, tiếp xúc qua da hay ăn phải thực phẩm, những dấu hiệu và triệu chứng khi nhiễm Xyanua diễn ra trong vài phút bao gồm: Đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, thở gấp, nhịp tim đập nhanh, cơ thể yếu ớt, bồn chồn.
Nếu tiếp xúc một lượng lớn Xyanua sẽ có các triệu chứng nguy hiểm hơn như:Tinh thần mất ý thức; huyết áp giảm; Chấn thương phổi; Co giật; Nhịp tim đập chậm lại; Suy hô hấp và dẫn đến tử vong. Nếu nạn nhân sống sót sau khi bị ngộ độc thì vẫn bị những tổn thường về não, tim và thần kinh
Ngay khi phát hiện người bị ngộ độc Xyanua, chúng ta cần ngay lập tức đưa nạn nhân đến cơ sở y tế để có biện pháp cấp cứu kịp thời. Bởi nếu không được sơ cứu, chữa trị kịp thời trong vòng 2 giờ sẽ có nguy cơ tử vong cao. Đồng thời, bạn nên cần cẩn thận sơ chế kỹ trước khi tiêu thụ những thực phẩm tự nhiên được chuyên gia cảnh báo là có chứa Xyanua.
Bí kíp xử lý khi ngộ độc Xyanua
Trên thực tế có nhiều trường hợp người ngộ độc xyanua nhưng không thể biết mình đang nhiễm độc. Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết và chúng được chia thành 3 giai đoạn như sau:
- Giai đoạn 1: Giai đoạn kích động, người bị nhiễm độc có dấu hiệu lo lắng, kích động, thở gấp và lú lẫn.
- Giai đoạn 2: Cơ thể sẽ bắt đầu có dấu hiệu khó thở, co giật, tụt huyết áp và bị giảm lưu thông khí.
- Giai đoạn 3: Giai đoạn cuối, cơ thể giảm tương lực cơ, mất phản xả, trụy tim mạch, hạ oxy trong máu và dẫn đến tử vong.
Nếu thấy cơ thể có một trong số những biểu hiện trên, hãy lập tức đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời. Xyanua là một chất độc có khả năng phản ứng nhanh, nạn nhân có thể tử vong nếu không được chữa trị kịp thời trong 2 giờ đồng hồ sau nhiễm độc.
Một số thông tin về xyanua có thể bạn chưa biết
Vậy xyanua có tác hại khủng khiếp ra sao. Sau đây là một số thông tin có thể bạn chưa biết về loại chất này:
1. Xyanua là một trong những chất độc nhất trên Trái Đất
Chỉ cần khoảng 50 - 200mg xyanua xâm nhập qua đường miệng cũng đủ gây tử vong một người khỏe mạnh.
2. Xyanua là hóa chất phổ biến nhất trên thế giới
Nó có thể tồn tại dưới nhiều hình thức: thể rắn, lỏng, hay khí, xuất hiện ở khắp mọi nơi trong thực phẩm, cây trồng, thậm chí trong thuốc lá hay khói từ nhựa cháy.
3. Khí hydro xyanua không màu nhưng có vị đắng như quả hạnh nhân
Thế nhưng chỉ có 40% dân số thế giới có khả năng ngửi được mùi này.
4. Chỉ cần hít khoảng 0,2% khí hydro xyanua cũng khiến bạn tử vong trong vòng 1 phút
Do có khả năng cản trở việc sử dụng oxy của cơ thể người nên chỉ với lượng nhỏ cũng khiến não, tim bị rối loạn và kết cục gây tử vong.
5. Xyanua giết chết chính cha đẻ của mình
Hóa chất này được tìm ra lần đầu tiên năm 1782 nhưng nó lại gây ra cái chết nhà hóa học nổi tiếng Karl Scheele đã tìm ra nó.
6. Nó có thể được sử dụng làm thuốc trong một số trường hợp khẩn cấp
7. Măng tươi chứa hàm lượng xyanua rất cao - khoảng 230mg trong một kg măng củ
Nếu ăn phải măng có chứa nhiều cyanide, dưới tác động của các enzym đường tiêu hóa, xyanua biến thành axit xyanhydric (HCN) - một chất cực độc với cơ thể. Do vậy, cần phải rửa, luộc thật kỹ măng tươi trước khi ăn để an toàn.
Măng tươi chứa hàm lượng xyanua rất cao
